Global ısınma kutup ayılarının avlanma stratejilerini değiştiriyor
Kuzey kutuplara yakın Arktrik bölgesinde yaşayan ve dünyadaki 8 ayı çeşidinden biri olan kutup ayıları, global ısınma nedeniyle jenerasyonları tükenme tehdidi altında olan canlı tipleri ortasında bulunuyor. Bu duruma karşı farkındalık oluşturmak emeliyle her yıl 27 Şubat “Dünya Kutup Ayıları Günü” olarak kutlanıyor.
Doğal Hayatı Müdafaa Vakfı (WWF-Türkiye) Yaban Hayatı Uzmanı veteriner tabip Ahmet Emre Kütükçü, AA muhabirine, kutup ayılarının Memleketler arası Doğayı Müdafaa Birliğinin (IUCN) belirlediği sınıflandırmaya nazaran kuşağı tehdit altında olan cinsler statüsünde yer aldığını söyledi.
Dünyada yaklaşık 30 bin kutup ayısı bulunduğunu fakat önümüzdeki 30 yılda bu sayının yüzde 30 azalacağı tarafında iddialar paylaşıldığını aktaran Kütükçü, iklim değişikliğine bağlı olarak buzulların erken eriyip geç oluşmasının kutup ayısı popülasyonunu tehdit eden faktörlerin başında geldiğini kaydetti.
“FARKLI BESİNLERE YÖNELMEK ZORUNDA KALIYORLAR”
Kütükçü, “Kutup ayılarının bilhassa fokları avlamak için buzullara gereksinimi var zira foklar, buzulların üzerinde kutup ayılarına av olabiliyorlar. Bu imkan azaldıkça ya da ortadan kalktıkça bu sefer farklı besin kaynaklarına yönelmek zorunda kalıyorlar.” dedi.
Kutup ayılarının besin zincirinin en üstünde yer aldığını hatırlatan Kütükçü, kelamlarına şöyle devam etti:
“Buzul ekosisteminin sağladığı bir besin zinciri var. Buzun altında algler oluşuyor. O alglerle beslenen zooplanktonlar sonra balıklara yem oluyor. O balıkları foklar avlıyor. En nihayetinde fokları kutup ayıları avlıyor. Alışılmış ki bu besin zincirindeki bir aksama en nihayetinde kutup ayısını da etkiliyor. Yapılan son araştırmalar birtakım kutup ayılarının ana avlarını oluşturan foklara ulaşma bahtları azaldıkça daha çok balıklara hatta karada ren geyiklerini avlamaya yöneldiklerini gösteriyor. Karasal memeliler avlar ortasında daha fazla yer almaya başladı ya da kutup ayıları çöplüklerde daha fazla vakit geçirmeye başladı. Her ne kadar yırtıcı ve etçil bir çeşit olsa da artık daha çok karada vakit geçirdikleri için meyvelere, bitkilere yönelme durumunun ortaya çıktığı yeni araştırmalarla görülüyor.”
“DAHA FAZLA SUDA KALMALARI HİPOTERMİ RİSKİNİ ARTIRIYOR”
Kutup ayılarının, besin yoğunluğu neredeyse ona nazaran bir hareket alanı belirlediklerine, mevsimsel farklılıklara nazaran yer değiştirerek karadan 100 kilometre açığa kadar gidebildiklerine değinen Kütükçü, buz platformlarının avlanmak için kutup ayılarına çok elverişli bir ortam sunduğunu, kâfi buz olmamasının avlanma talihlerini azalttığını belirtti.
Kütükçü, “Avlanma bahtlarının azalması kış uykusu öncesi kâfi yağ stoku oluşmamasına neden oluyor. Kutup ayılarının kış uykusunda yavrularını emzirmeleri gerekiyor. Ayıların sütü de dünyadaki en yağlı sütlerden biri ki bu da yavrularının o kâfi yağ ve kalori gereksinimini karşılayabilmeleri için çok gerekli. Olağan ki her şeyden evvel yavru başarısı, yavruların hayatta kalma talihi onların çeşitlerinin de hayatta kalmasını etkileyen en değerli faktör oluyor.” diye konuştu.
Buz platformlarının azalması nedeniyle daha fazla suda kalmalarının kutup ayılarında hipotermi riskini artırdığına dikkati çeken Kütükçü, kirliliğin de bu tipi tehdit eden bir diğer faktör olduğundan bahsetti.
Kütükçü, “Sonuçta besin zincirinin en üstünde yer aldıkları için alttaki tüm birikim en sonunda kutup ayılarına geliyor. Balıkların, planktonların edindikleri sudaki kimyasallar, tabiata bıraktığımız tüm atıklar, en nihayetinde o besin zincirinin en üstündeki canlı olan kutup ayısında birikiyor.” tabirlerini kullandı.
Kutup aylarının hayat alanlarının belirli başlı ülkelerin sonlarını içeriyor olması nedeniyle memleketler arası müdafaaya gereksinim duyulduğunu lakin kuşaklarının devam edebilmesi için yalnızca hayat alanlarını kapsayan ülkelerin değil herkesin hissesine düşeni yapması gerektiğini lisana getiren Kütükçü, konuşmasını şöyle tamamladı:
“Bizim oluşturduğumuz tüm kirlilik eninde sonunda akarsulardan denizlere, okyanuslara ulaşıyor ve bu en nihayetinde kutup ayılarına ulaşıyor. Yani kutup aylarının 4-5 ülke sonları içinde yaşıyor olması yalnızca bu 4-5 ülkenin alacağı tedbirlerle onları hayatta tutabileceğimiz manasına gelmiyor. Aslında dünya çapında bir müdafaayı, şuuru ya da yapılacak değişimleri içeriyor.”