Tarihte Mara Hatun kimdir?
Osmanlı padişahı II. Murad’ın eşi Mara Brankoviç ya da Mara Despina Hatun 1418 tarihinde dünyaya geldi.
Babası Sırbistan Despotu Durad Brankovic’dir. Annesinin kim olduğuna dair farklı rivayetler vardır. Rivayetler ortasında Trabzon İmparatoru IV. İoannis’in kız kardeşinin yahut Kantakuzenos Hanedanı’ndan Eirene Kantakuzenos’un annesi olduğu tez edilir. Babası Đurađ Branković, Osmanlı’nın vasalı pozisyonundaydı. II. Murad, 1433 yılında Mara’ya talip oldu. Babası bu teklifi kabul etti. II. Murad, 1435’te Mara’yı getirmesi için Saruca Paşa’yı görevlendirdi. Mara, düğünü yapılmayarak Edirne’ye getirildi.
Mara ile olan evlilik barışı tesis etmesi düşünülürken umulduğu üzere olmamış, 1438’de kocası II. Murad Sırbistan’a savaş açmıştır. Sırbistan bütünüyle fethedilmiştir. II. Murad, karısına babasının memleketinde kalmasına müsaade vermiş lakin iki kardeşini tutuklatmıştır. Bir müddet sonra kardeşlerinin babaları ile haberleştikleri gerekçesiyle 1441’de gözlerine mil çektirilerek Sinop ve Amasra kalelerine gönderilmişlerdir.
II. Murad’ın vefatından sonra üvey oğlu II. Mehmed kendisini evlendirmek istemiş, fakat bu isteğe karşı çıkarak Sırbistan’a geri dönmüştür. Tıpkı vakitte Bizans İmparatoru XI. Konstantinos’ta kendisiyle evlenmek istemiş lakin bu isteği de reddetmiştir. 1456’da babasının vefatının akabinde tahtın varisleri ortasında kendisinin de olduğunu sav etti. Taht gayretinde başarılı olamayınca 1457’de İstanbul’a geri döndü. İki yıl İstanbul’da kaldıktan sonra 1459’da Osmanlılar tarafından tamamı ele geçirilmiş Sırbistan yerine Serez’e yerleşti. Fatih Sultan Mehmed üvey annesine Selanik’teki Ayasofya Manastırı’nı bütün haklarıyla bir fermanla bağışlamıştır.
Manastırda yaşarken kız kardeşi Katerina’yı 1469 yılında padişahın müsaadesiyle yanına aldırmıştır. Mara Hatun’un Fatih Sultan Mehmed’in annesi olduğu birtakım müellifler tarafından sav edilir. Lakin bunun hakikat olması mümkün değildir, zira Mara Hatun ile II. Murad 1435 evlenmişler, Fatih Sultan Mehmed ise 1432 yılında doğmuştur. Mara ile Murad’ın çocukları olup olmadığı bilinmemektedir. Mara, uzun bir ömür yaşadıktan sonra 14 Eylül 1487’de Serez’de ölmüştür. Eikosifoinissa Manastırı’nda gömülüdür.
II. Mehmed kendisine saygılı davranmış ve “anam” diye hitap etmiştir. II. Bayezid’de, Mara Hatun’a babası üzere hürmette kusur etmemiştir.